Dijital diktatörlük mü geliyor?



İsviçre'nin Davos kasabasında düzenlenen 48. Dünya Ekonomik Forumu'na (WEF),  uzun zamandır siyasetin konuşulduğu bir yer değil. Dünya liderlerinin, dünyaya yön veren isimlerin, bilim-edebiyat-sanat dallarında söz geçen uzmanların katıldığı bu önemli zirve, bir beyin fırtınası ortamında “dünyanın nereye gittiğine” ilişkin resmin çizildiği bir zirve. Bu resim, bu yıl da çizildi. Ancak 20-23 Ocak tarihleri arasında düzenlenen zirveye katılanlar bu yılki resmi biraz ürkütücü bulmuş. Pek çok katılımcı, yapay zeka ve akıllı robotlar başta olmak üzere gelişen teknolojinin “dijital totaliter” bir rejim kuracağı endişesini taşıyor. Gözlerimizi ayırmadığımız akıllı cep telefonlarının insanları “dijital zombi” haline getirdiği, araçların otonom olarak hareket ettiği ve pratik hayatımızın yapay zekalı makinelerle robotlar tarafından yönetildiği ve bunun sonunun insanın hayata dair kontrolü kaybedeceği yorumları Davos’un ön plana çıkan konuları oldu.
Oturumlara konuşmacı olarak katılan ünlü isimlerin endişelerini aktarmak gerek. Ülkemizde de bir süre “en çok satanlar” listesinin zirvesinde kalan teknoloji-antropoloji kitabı Homo Sapiens’in yazarı Yuval Noah Hariri en etkili tespitlerden birini yapmış. Hariri, online alışveriş ve sosyal medya ağlarının hakkımızda pek çok bilgiye sahip olduğunu hatırlatarak bu bilgilerin “bizi kontrol altına almak” ve “tamamen değişik canlılar olmamız” için kullanılacağı öngörüsünü dile getirerek, “Bilgiye sahip olanlar bizim hakkımızda karar verecek. Sadece insanlığın geleceğini değil, gelecek hayatın nasıl olacağını da kontrol altına alacaklar” sözleriyle insanlık adına karamsar bir tablo çizdi. 

Yuval Noah Hariri
“Demokrasi bu yeni koşullara ayak uyduramazsa insanlar dijital bir diktatörlüğün altında yaşamak zorunda kalacak” diyen Hariri’nin en vurucu açıklamalarından biriyse yapay zekayla ilgili oldu:” Sadece bilgisiyarların değil, insanların ve diğer canlıların da hack’lendiği bir noktaya geldik. Bilgisayar teknolojileri, makine öğrenimi ve yapay zeka konularındaki gelişmeler bize bir bilgisayar gibi işlem gücü veriyor.”



Hariri’nin çizdiği acı tabloya destek veren bir başka konuşmacıysa ABD merkezli insan kaynakları şirketi Manpower’ın Fransa’daki başkanı Alain Roumilhac idi. WEF, 2026 yılında sadece ABD’de yeni teknolojiden etkilenen iş sayısının 1,4 milyon olduğu tahmininde bulunurken, Roumilhac “Bu sefer beyaz mı, mavi yakalı mı sorusunu soramadığımız bir durumla karşı karşıyayız” uyarısında bulundu. Roumilhac’a göre hem el becerisi hem de idari beceriler isteyen pek çok işin yakın gelecekte robotlar tarafından yapılacağını belirterek “Becerilerimizin ne olacağı konusunda bir devrim yaşıyoruz” tespitini yaptı. 
Alain Roumilhac
İnsan ve insan kaynağının geleceğinin ne olacağına ilişkin kafa yorulan oturumların düzenlendiği Davos’ta ilginç bir değerlendirmeyse ABD’li bulut yazılımı şirketi Salesforce’un üst düzey yöneticisi Marc Benioff’tan geldi. 

Marc Benioff
Benioff, internet uygulamalarıyla sigara arasında çok yakın bir paralellik olduğunu belirterek, “Ürün tasarımcıları yazılımların ara yüzlerini hiç olmadığı kadar bağımlılık yaratacak şekilde tasarlıyor. Bunun konuşulup tartışılması gerek. Teknolojinin normalleştirilmesi gerekiyor. Tıpkı diğer endüstriler gibi” diyor.

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Türk bilimadamı yapay zekayla kansere çare arıyor

Resim
Yapay zekanın insan hayatını kurtardı ğ ı n ı g ö rmek teknolojinin geli ş mesine olan  deste ğ i ve yat ı r ı m ı art ı r ı yor. Yapay zekan ı n sa ğ l ı ğ a ili ş kin yaratt ı ğ ı "mucizevi" çö z ü mler aras ı nda en mutluluk vericisiyle kanser te ş hisinde ya ş anan geli ş meler... Sa ğ l ı kta yapay zeka sekt ö r ü n ü n 2022'de 5,5 milyar dolara ula ş aca ğ ı tahmin ediliyor. Yapay zekan ı n yak ı n gelecekte insanl ı k ad ı na bir tehdit olu ş turabilece ğ ine durmadan vurgu yapan g ü n ü m ü z ü n en pop ü ler teknoloji gurusu Elon Musk 'un yapay zeka ü zerine kurdu ğ u tek ş irket de sa ğ l ı k sekt ö r ü nde. Bu alanda gelecek g ö ren yeni start-up'lar ı n say ı s ı ndaki art ı ş ise g ö zard ı edilmemeli. Google ' ı n bu art ı ş ı f ı rsata dönü ş t ü rerek kas ı m ay ı nda Launchpad Studio 'yu kurdu. Launchpad, bu alanda hizmet veren start-up'a ü r ü n ü n onaylanmas ı ve ü r ü nle ilgili geri d ö n ü ş al ı nmas ı s ü re ç l...
Devamı

800 milyon kişi 2030'a kadar iş kaybedecek. Hangi mesleklerin sonu geliyor?

Resim
Özel sektöre ili ş kin ara ş t ı rmalar yapan d ü ş ünce kurulu ş u McKinsey Global Institute, 2030 yılına kadar dünya çapında 800 milyona yakın ki ş inin yerini robotik otomasyonun alaca ğ ı n ı duyurdu. Tam 46 ülkede 800 i ş kolu ü zerinde yapt ı ğ ı ara ş t ı rman ı n sonucunu ge ç en hafta a çı klayan kurulu ş , küresel i ş g ü c ü n ü n be ş te birinin otomasyondan olumsuz etkilenece ğ ini g ö sterdi. En çok i ş kayb ı n ı n üç te birinin Almanya, ABD gibi zengin ü lkeler oldu ğ unu belirtilirken, sadece ABD’de 39-73 milyon ki ş inin i ş inden olaca ğ ı ö ng ö r ü l ü yor.  McKinsey’in tavsiyesi ş u: “2030 yılına kadar 75-375 milyon arası çalı ş an ı n mesleklerini de ğ i ş tirmesi, yeni beceriler ö ğ renmesi gerekiyor.” En çok i ş kaybedecek “üretim gücünün” makine operatörleriyle gıda sektörü i ş ç ileri olaca ğ ı n ı bildiriyor. İş in sevindirici tarafıysa bu çalı ş anlar ı n yakla ş ı k 20 milyon kadar ı n ı n kolayl ı kla di ğ er sekt ö rlere nakledilebile...
Devamı

Geleceğin savaşçıları Terminatör mü, Demir Adam mı olacak?

Resim
  Biz insanlar gibi dü ş ü necek, hissedecek ve harekete geçecek bilgisayarların, yani yapay zekanın gelece ğ i y ö nlendirece ğ ini art ı k biliyoruz. Bilimin sınırlarını zorlayarak yapay zekanın insanlı ğ ı n yarar ı na nasıl kullanılaca ğ ı ysa, g ü n ü m ü zde cevab ı en ç ok aranan sorulardan biri. ABD Savunma Bakanlı ğ ı Pentagon ’ da gelece ğ i tasarlayan mühendisler için de öncelikli mesele bu. ABD Kongresi’nin, Pentagon’a önümüzdeki üç yıl için ayırdı ğ ı 18 milyar dolarl ı k b ü t ç enin 3 milyar dolar ı ba ğ ı ms ı z silah üretimi için kullanılacak. Pentagon’ın bünyesinde kurulan İ lerlemi ş Savunma Ara ş t ı rmaları Projeleri Ajansı’nın (Darpa) görevi, havada ve karada insan gibi görev yapacak makineler için yazılımlar üretmek. Ancak kritik soru ş u: İ nsan ı n yerini alacak olan makineler birer Terminatör mü, yoksa Demir Adam (Iron Man) mı olacak? Yani “insanın yerine” mi, yoksa “insanla birlikte” mi çalı ş acak teknolojilerin kullan ı laca ğ ı ndan bahsedi...
Devamı